medical geology

Ιατρική γεωλογία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την επίδραση της γεωλογίας στην κατανομή των προβλημάτων υγείας σε ανθρώπους και ζώα. Με την ευρύτερη έννοια, η ιατρική γεωλογία μελετά την έκθεση ή την ανεπάρκεια ιχνοστοιχείων και ορυκτών, την  εισπνοή περιβαλλοντικών και ανθρωπογενών ορυκτών σκόνης και ηφαιστειακών εκπομπών, την μεταφορά, τροποποίηση και συγκέντρωση οργανικών ενώσεων  και την έκθεση σε ραδιονουκλεΐδια, μικρόβια και παθογόνα[1, 2]. 

Η έκθεση σε γεωγενείς ρύπους (GCs) όπως μέταλλα (-λοειδή), ραδιενεργά μέταλλα και ισότοπα, καθώς και διαουρανιούχα,  που απαντώνται φυσικά σε γεωγενείς πηγές (πετρώματα, ορυκτά) μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία. Τα GCs απελευθερώνονται στο περιβάλλον με φυσικές βιογεωχημικές διεργασίες εντός των εγγύς επιφανειακών περιβαλλόντων ή/και από ανθρωπογενείς δραστηριότητες όπως η εξόρυξη και η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων καθώς και η εκμετάλλευση γεωθερμικών πόρων. 

Μπορούν να μολύνουν το έδαφος, το νερό, τον αέρα και τους ζωντανούς οργανισμούς και στη συνέχεια να εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα με συχνά σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, οι οποίες ως επί το πλείστον υποτιμώνται και αναγνωρίζονται ελάχιστα. Η παγκόσμια πληθυσμιακή έκρηξη και η οικονομική ανάπτυξη και η σχετική αύξηση της ζήτησης για νερό, ενέργεια, τρόφιμα και ορυκτές πηγές έχουν ως αποτέλεσμα την επιταχυνόμενη απελευθέρωση των GCs παγκοσμίως. 

Η αναδυόμενη επιστήμη της «ιατρικής γεωλογίας» αξιολογεί τις πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ γεω-περιβαλλοντικών παραγόντων και τις επιπτώσεις τους στον άνθρωπο και το περιβάλλον και σχετίζεται με την πλειοψηφία των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στην Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

Η ολοκληρωμένη ιατρική γεωλογία υπόσχεται μια πιο ολιστική κατανόηση της εμφάνισης, της κινητικότητας, της βιοδιαθεσιμότητας, της βιοπροσβασιμότητας, της έκθεσης και των μηχανισμών μεταφοράς των GCs στην τροφική αλυσίδα και τον άνθρωπο, καθώς και των σχετικών οικοτοξικολογικών επιπτώσεων και επιπτώσεων στην υγεία. 

Τα επιστημονικά στοιχεία που βασίζονται σε αυτήν την προσέγγιση θα υποστηρίξουν προσαρμοστικές λύσεις για την πρόληψη, την ετοιμότητα και την απόκριση σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος που προέρχονται από την έκθεση σε GCs[3].